Cách đây 72 năm, ngày 10-12-1948, Đại hội đồng Liên hợp quốc (LHQ) đã thông qua Tuyên ngôn Quốc tế nhân quyền, văn bản mà một trong các tiền đề quan trọng cho sự ra đời của nó là việc các quốc gia thuộc LHQ khẳng định "niềm tin của mình vào những quyền cơ bản của con người, vào nhân phẩm và giá trị của mỗi con người, vào các quyền bình đẳng giữa nam và nữ, đã quyết định thúc đẩy sự tiến bộ xã hội và xây dựng những điều kiện sống tốt hơn trong sự tự do rộng lớn hơn". Tuyên ngôn quốc tế về nhân quyền vẫn là bản tuyên ngôn có ý nghĩa nhân văn cao cả, đã và đang là mục tiêu phấn đấu của toàn thể nhân loại. Là thành viên có trách nhiệm của Liên hợp quốc, Việt Nam luôn coi việc bảo đảm quyền con người là bản chất, mục đích của chế độ xã hội chủ nghĩa và đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng trên lĩnh vực này, được quốc tế ghi nhận, đánh giá cao.
Những hậu quả mà Cuộc chiến tranh thế giới thứ hai, do chủ
nghĩa phát xít gây ra đã thức tỉnh nhân loại về một nhiệm vụ chung là bảo vệ
hòa bình, tôn trọng độc lập dân tộc, chủ quyền quốc gia và quyền con người. Đây
được xem là một nhu cầu cấp bách của cộng đồng quốc tế. Vì vậy, ngay sau khi
được thành lập (24-10-1945), với sự làm việc khẩn trương của các chuyên gia
hàng đầu, các cơ quan có trách nhiệm, ngày 10-12-1948, “Tuyên ngôn quốc tế nhân
quyền” đã được Đại hội đồng Liên hợp quốc thông qua. Tuyên ngôn không chỉ chọn
lọc kế thừa những tư tưởng tiến bộ của nhân loại, mà còn đề cập tới những vấn
đề mang tính thách thức đối với các hệ thống xã hội vào thời điểm đó. Đó là
quyền không bị kỳ thị, phân biệt đối xử về chủng tộc, màu da, giới tính; quyền
tự do tư tưởng, tín ngưỡng tôn giáo, tự do hội họp, lập hội; quyền được tham
gia vào việc quản lý đất nước, .... Đây là những nhu cầu bức thiết của đại bộ
phận dân chúng vẫn chưa được đáp ứng ngay cả ở những nước tư bản phát triển
nhất. Các quyền về kinh tế, xã hội và văn hóa; quyền làm việc, bao gồm quyền
được bảo vệ, chống lại thất nghiệp; quyền được giáo dục,… được xem là những ưu
việt của hệ thống xã hội chủ nghĩa (vào thời điểm đó), sau nhiều cuộc tranh
luận đã được đưa vào văn kiện quan trọng này.
Bản Tuyên ngôn, với 30 điều khoản ngắn gọn, rất hữu ích và
tiện lợi cho mục đích giáo dục nhân quyền. Đến năm 1950, Đại hội đồng Liên Hợp
Quốc thông qua Nghị quyết 423 (V), tại phiên họp thứ 317, chính thức kêu gọi
mọi quốc gia thành viên và các tổ chức quan tâm kỷ niệm ngày 10/12 - Ngày Nhân
quyền (Human Rights Day) - bằng các phương thức khác nhau. Hàng năm, Ngày Nhân
quyền 10/12 được kỷ niệm ở nhiều quy mô khác nhau tại khắp nơi trên thế giới.
Nhân ngày này, nhiều tổ chức và các cá nhân bảo vệ nhân quyền cũng thường ra
tuyên bố, thông cáo trình bày quan điểm.
Ở Việt Nam, các nguyên tắc và giá trị về quyền con người, về
tự do, dân chủ đã được quy định và thể hiện ngay trong bản Hiến pháp năm 1946 -
trước khi Tuyên ngôn Nhân quyền quốc tế được thông qua năm 1948. Tuy nhiên,
trong các bản Hiến pháp sau này, từ Hiến pháp năm 1959, 1980, 1992 và đặc biệt
là Hiến pháp năm 2013 đã quy định và thể hiện rõ nét hơn các nguyên tắc và giá
trị phổ quát về quyền con người được cộng đồng quốc tế thừa nhận. Việt Nam được
bầu làm ủy viên không thường trực Hội đồng bảo an Liên hợp quốc (nhiệm kỳ 2008
- 2009) và thành viên Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc (nhiệm kỳ 2014 - 2016).
Đó là sự ghi nhận và đánh giá cao của quốc tế đối với Việt Nam trong việc bảo
đảm, thực thi quyền con người.
Ngày 02-9-1945 trên Quảng trường Ba Đình lịch sử, trước cuộc
mít tinh lớn của hàng chục vạn nhân dân thủ đô thuộc đủ các tầng lớp, Chủ tịch
Hồ Chí Minh thay mặt Chính phủ lâm thời trịnh trọng đọc Tuyên ngôn độc lập,
công bố với toàn thể quốc dân và nhân dân thế giới rằng: Nước Việt Nam Dân chủ
Cộng hòa đã ra đời. Trong phần cuối, bản Tuyên ngôn khẳng định quyền thiêng
liêng bất khả xâm phạm của nhân dân Việt Nam, được hưởng nền độc lập do tự mình
giành lấy từ tay Nhật: “Một dân tộc đã gan góc chống ách nô lệ của Pháp hơn 80
năm, một dân tộc đã gan góc đứng về phía Đồng minh chống phát xít mấy năm nay,
dân tộc đó phải được tự do, dân tộc đó phải được độc lập!”. Bản Tuyên ngôn đồng
thời khẳng định ý chí sắt đá của nhân dân Việt Nam quyết tâm giữ vững quyền tự
do, độc lập ấy. Ngay sau Cách mạng Tháng Tám thành công, Đảng, Chính phủ và Chủ
tịch Hồ Chí Minh đã cho ban bố một loạt chính sách để thực thi các quyền tự do,
dân chủ đã nêu trong Tuyên ngôn. Việc tổ chức Tổng tuyển cử bầu Quốc hội khóa 1
và Hiến Pháp đầu tiên của Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa năm 1946 là sự cụ thể
hóa vấn đề nhân quyền, dân quyền đã từng được nhắc tới trong Tuyên ngôn độc
lập.
Đó là những việc làm rất cụ thể của Người và Chính phủ ta
nhằm thực hiện quyền con người. Đặc biệt, sự ra đời của bản Hiến pháp năm 1946,
hiến pháp dân chủ đầu tiên của nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, đánh đấu một
bước tiến quan trọng về thực hiện dân chủ và quyền con người, quyền công dân
trên một đất nước đã hơn 80 năm bị thực dân, phong kiến đô hộ, mọi quyền tự do
dân chủ của con người và của dân tộc bị chà đạp. Quyền con người và quyền dân
tộc trong tư tưởng Hồ Chí Minh bắt nguồn từ truyền thống dân tộc Việt Nam qua
bốn ngàn năm dựng nước và giữ nước. Sự gắn bó giữa cá nhân và cộng đồng dân tộc
trong đấu tranh chống thiên nhiên khắc nghiệt và chống kẻ thù xâm lược. Người
đã từng khẳng định, dân tộc ta có một lòng nồng nàn yêu nước. Mỗi khi đất nước
bị xâm lăng thì tinh thần đó kết thành một làn sóng vô cùng mạnh mẽ, nó lướt
qua mọi thử thách gian nan, nó nhấn chìm tất cả bè lũ bán nước và cướp nước.
Tôn trọng và bảo vệ nhân quyền là một chủ trương nhất quán
của Đảng, Nhà nước ta từ trước tới nay. Từ ngày thành lập nước đến nay, chúng
ta đã tham gia đầy đủ các hoạt động bảo vệ nhân quyền do Liên hợp quốc và các
Tổ chức quốc tế như: Tham gia ký Công ước quốc tế về quyền trẻ em; chăm sóc bảo
vệ người cao tuổi; tham gia tích cực các hoạt động chống chiến tranh, bảo vệ
hòa bình, bảo vệ môi trường sinh thái, tôn trọng quyền tự quyết của các dân
tộc...
Đảng và Nhà nước ta luôn luôn xác định quyền con người là giá
trị chung của nhân loại; con người vừa là mục tiêu, vừa là động lực của sự
nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước; bảo đảm và thúc đẩy quyền con người là nhân
tố quan trọng cho sự phát triển bền vững. Theo đó, những tiêu chuẩn về quyền
con người càng được củng cố và phát triển, đời sống của người dân ngày càng
thay đổi và được nâng cao.
Quyền con người là giá trị chung của các quốc gia, dân tộc.
Giá trị đó đã sớm được cộng đồng quốc tế ghi nhận. Đối với dân tộc Việt Nam,
dưới sự lãnh đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam, quyền con
người được xem là một mục tiêu của cách mạng Việt Nam. Dân tộc Việt Nam có
quyền tự hào về điều này, đồng thời chúng ta cũng có nghĩa vụ nặng nề trong
việc giữ gìn niềm tự hào đó cho các thế hệ tương lai. Trong những năm qua, cấp
ủy, chính quyền huyện Hoằng Hóa đã đẩy mạnh công cuộc đổi mới, công nghiệp hóa,
hiện đại hóa, nhằm phát huy hơn nữa quyền làm chủ của nhân dân, hướng tới mục
tiêu: “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”. Đó là cách tốt nhất
để bảo đảm quyền con người, quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, công dân
ngày càng tốt hơn./.
0 nhận xét: