Singapore thực
hiện chính sách 3 không – không dám, không cần và không thể tham nhũng. Thủ tướng
Lý Hiển Long có mức lương cao gấp 4 lần Tổng thống Mỹ.
Cũng như nhiều
quốc gia châu Á, Singapore từng bị vấn nạn tham nhũng hoành hành. Khi đó, tham
nhũng được nhìn nhận là “lợi lớn, rủi ro thấp”, được xem là lẽ thường tình, là
lối sống của không ít cán bộ các cấp.
Chính quyền mới
của đảng Nhân dân hành động, với quyết tâm chính trị cao độ, đã xác định trừ diệt
tham nhũng, xây dựng một chính phủ trong sạch và hiệu quả là vấn đề sống còn đối
với đất nước.
Tổ chức đầy
uy lực, toàn quyền điều tra mọi nghi phạm tham nhũng
Trước hết,
Singapore ban hành luật Phòng chống tham nhũng mới vào năm 1960 thay thế pháp lệnh
năm 1937. Luật có phạm vi bao phủ chống tham nhũng ở cả lĩnh vực nhà nước lẫn
tư nhân, cả trong nước cũng như công dân Singapore ở nước ngoài. Hình phạt tăng
lên 5 năm tù giam và phạt 10.000 đô la Singapore (S$), đồng thời buộc hoàn trả
số tiền tham nhũng…
Vào các năm
1963, 1966, 1981…, Singapore tiến hành sửa đổi, bổ sung hay ra luật mới để khắc
phục lỗ hổng hay những vấn đề chưa được lường tới, để xóa bỏ mọi “vùng cấm”
trong chống tham nhũng.
Năm 1966, 2 nội
dung quan trọng được bổ sung. Trong đó, mục 28 quy định rằng một người có thể bị
kết tội tham nhũng – dù chưa nhận hối lộ – khi có đủ chứng cứ chứng minh người
đó có chủ đích nhận. Năm 1989 và 1999, Singapore ban hành luật Chống tham nhũng
mới, quy định chặt chẽ và cụ thể về tiền tham nhũng, về bổ nhiệm Cục trưởng và
cán bộ Cục Điều tra tham nhũng, các hình phạt áp dụng, thẩm quyền của các ủy
viên công tố trong điều tra.
Những đặc điểm
đáng lưu ý trong luật là người giữ chức vụ càng cao mà tham nhũng thì bị xử phạt
càng nặng, nghi phạm có nghĩa vụ chứng minh tài sản mình có được là hợp pháp. Bất
kỳ sự giàu có nào không giải trình rõ ràng về nguồn gốc, không tương xứng với
thu nhập sẽ bị coi là nhận hối lộ và có thể bị tịch thu.
Ngoài ra,
Singapore cải tổ Cục Điều tra tham nhũng thành lập từ năm 1952 nhằm tăng quyền
lực, nhân lực và tài chính. Nhân lực được tuyển chọn từ những cảnh sát giỏi về
điều tra tham nhũng nên có nhiều kinh nghiệm.
Thẩm quyền và
sự độc lập của Cục được tăng mạnh mẽ. Cụ thể, mục 4 cho phép Cục trưởng bổ nhiệm
điều tra viên đặc biệt và điều tra viên đặc biệt cao cấp. Mục 15 cho phép Cục bắt
giữ và khám xét nghi phạm tham nhũng. Mục 17 cho phép Cục trưởng và điều tra
viên đặc biệt cao cấp điều tra bất cứ tài khoản ngân hàng, cổ phần, tài khoản
mua bán của bất cứ nghi phạm tham nhũng nào.
Mục 20 cho
phép Cục Điều tra tham nhũng khám xét và phong tỏa bất cứ nơi tình nghi nào…
Cán bộ của Cục có thể phong tỏa và thu giữ tài liệu khi có lệnh của Cục trưởng…
Điều này tạo thuận lợi rất lớn trong phát hiện và ngăn chặn kịp thời các hành
vi tham nhũng.
Cục Điều tra
tham nhũng gần như độc lập hoàn toàn với các cơ quan nhà nước khác. Sau nhiều lần
thay đổi, kể từ năm 1969, thuộc Văn phòng Thủ tướng, Cục trưởng do Thủ tướng bổ
nhiệm và báo cáo trực tiếp Thủ tướng. Từ năm 1991, điều 22G của Hiến pháp còn
cho phép Cục trưởng tiếp tục điều tra các bộ trưởng và công chức cao cấp bị
tình nghi tham nhũng ngay cả khi Thủ tướng không phê chuẩn nhưng được sự phê
chuẩn của Tổng thống.
Nhờ có toàn
quyền điều tra bất cứ ai bị tình nghi, Cục đã không ngần ngại điều tra và truy
tố các nhà lãnh đạo chính trị, các quan chức cao cấp dính líu tới tham
nhũng.
Thực tế, hàng
loạt nhân vật “tai to mặt lớn” đã bị đưa ra xét xử và kết tội tham nhũng. Bộ
trưởng Phát triển đất nước Tan Kia Gan bị điều tra năm 1966 và bị cách toàn bộ
chức vụ. Bộ trưởng Nhà nước Wee Toon Boon bị điều tra năm 1975 và bị kết án 4
năm 6 tháng tù giam. Bộ trưởng Phát triển đất nước Teh Cheang Wan, bị điều tra
năm 1986, đã tự tử trước khi bị kết án…
Báo chí được
khuyến khích tham gia chống tham nhũng, được tạo điều kiện để đưa tin đầy đủ về
tham nhũng, có thể tiếp cận Cục Điều tra tham nhũng để trao đổi các thông tin
mà không gặp bất kỳ trở ngại nào. Sự tham gia tích cực của báo chí giúp phanh
phui nhiều vụ tham nhũng, góp phần tạo ra “văn hóa chống tham nhũng”.
Đặc biệt, một
biện pháp rất lợi hại được Singapore sử dụng khiến cán bộ không dám tham nhũng,
đó là hàng tháng, lương công chức được trích một phần theo tỷ lệ quy định để gửi
vào Quỹ dự phòng trung ương, mức khởi đầu là 5%, tăng dần theo tỷ lệ tăng
lương, chức vụ càng cao thì tỷ lệ càng lớn, có thể lên tới vài chục phần trăm.
Khi nghỉ hưu,
họ được lĩnh số tiền đó. Nếu phạm tội tham nhũng, số tiền đó bị trưng thu. Bởi
vậy, ít công chức dám tham nhũng, nhất là những người có chức vụ cao, công tác
lâu năm lại càng không dám “mạo hiểm” để rồi mất tất cả.
Lương cao
Từ những năm
đầu thập kỷ 1970, sau nhiều năm kinh tế tăng trưởng tốt, Singapore chú trọng thực
hiện chính sách không cần tham nhũng với biện pháp chính là trả lương cao.
Cố Thủ tướng
Lý Quang Diệu nhấn mạnh rằng, trả lương thấp cho cán bộ là nguy hiểm, dù đó là
một cảnh sát hay nhân viên hải quan, vì như vậy họ phải bằng mọi cách “kiếm”
thêm để nuôi gia đình.
Từ tháng
3/1972, công chức được hưởng tháng lương thứ 13. Hai 2 năm một lần, chính phủ
khảo sát để điều chỉnh lương của khu vực công tương ứng với khu vực tư nhân.
Ngoài lương,
công chức còn được thưởng. Tháng 10/1994, Singapore ra “Sách trắng về chế độ
lương cạnh tranh vì một chính phủ có năng lực và trong sạch”, quy định lương bộ
trưởng và công chức cao cấp tương đương mức trung bình của 4 người hưởng lương
cao nhất trong 6 ngành nghề của khu vực tư nhân là kế toán, ngân hàng, kỹ sư,
luật, doanh nghiệp chế tạo trong nước và công ty đa quốc gia.
Mức lương bộ
trưởng và công chức cao cấp được xem xét điều chỉnh thường xuyên để cạnh tranh
được với khu vực tư nhân. Hiện nay, Thủ tướng Lý Hiển Long là nhà lãnh đạo có mức
lương cao nhất thế giới với 1,6 triệu USD/năm, gấp 4 lần lương của người đứng
thứ 2 là Tổng thống Mỹ với 400.000 USD.
Singapore còn
chú trọng sàng lọc để loại bỏ cán bộ tham nhũng, yếu kém. Hàng năm, công chức
được đánh giá toàn diện để xếp loại và xem xét triển vọng nghề nghiệp. Mỗi năm,
nước này có khoảng 5% công chức không đáp ứng yêu cầu, phải rời vị trí.
Kiểm soát chặt
chẽ chất lượng đầu vào được xem là biện pháp quan trọng trong chống tham nhũng.
Thực tế cho thấy việc tuyển chọn lãnh đạo đất nước và công chức, nhất là công
chức hành chính, được thực hiện kỹ lưỡng. Các ứng viên đều được Cục Điều tra
tham nhũng đánh giá để đảm bảo chỉ những ứng viên trong sạch được tuyển vào bộ
máy công quyền.
Tịch thu
tài sản tăng lên không rõ nguồn
Kê khai tài sản
minh bạch là biện pháp được sử dụng khiến cán bộ không thể tham nhũng. Hàng
năm, cán bộ từ trung ương tới cơ sở đều phải kê khai tài sản của bản thân và của
vợ (chồng) bao gồm: Thu nhập, tiền gửi tiết kiệm, tiền cổ phiếu, đồ trang sức,
ô tô, nhà đất. Những tài sản tăng lên so với năm trước đều phải giải trình rõ
nguồn gốc, nếu không sẽ bị tịch thu.
Từ năm 1983,
Singapore xây dựng chính phủ điện tử và công dân điện tử, đẩy mạnh sử dụng công
nghệ thông tin trong các giao dịch nhằm rút ngắn thời gian, giảm tiếp xúc trực
tiếp giữa cán bộ và người dân, cắt giảm tối đa các thủ tục nhiêu khê gây phiền
hà cho dân chúng và do vậy, giảm cơ hội tham nhũng.
Hiện nay,
Singapore thuộc nhóm những nước dẫn đầu về phát triển chính phủ số. Nước này đã
xây dựng nhiều nền tảng số quy mô quốc gia với quy trình được chuẩn hóa, công
việc được xử lý toàn bộ trên Internet để vừa tạo thuận tiện cho doanh nghiệp,
người dân, vừa giảm thiểu tiêu cực.
Sự minh bạch
thông tin còn giúp doanh nghiệp, người dân hiểu rõ hơn về luật pháp và các quy
trình, thủ tục, đồng thời là kênh để đối chiếu việc thực thi luật pháp của cán
bộ, chống lại sự vòi vĩnh.
0 nhận xét: