Ngày
16/11, các lãnh đạo Khmer Đỏ Nuon Chea và Khieu Samphan đã bị tuyên phạm tội diệt
chủng trong giai đoạn chế độ này cầm quyền tại Campuchia 1975-1979.
![]() |
Các bị cáo Khieu Samphan và Nuon Chea. Ảnh: BBC |
Trong phiên
xét xử sáng 16/11, Tòa án quốc tế xét xử tội ác Khmer Đỏ tại Campuchia (ECCC)
phán quyết rằng chính quyền Khmer Đỏ đã phạm tội “diệt chủng” tại Campuchia
trong giai đoạn từ năm 1975-1979.
Chủ tọa phiên
tòa, thẩm phán Nil Nonn nói: “Tòa án tuyên bố chính quyền Khmer Đỏ đã phạm các
tội ác diệt chủng nhằm vào người Việt Nam và người Hồi giáo Chăm tại
Campuchia”. Đây là lần đầu tiên tòa án đặc biệt này đưa ra phán quyết như vậy
sau tròn 4 thập kỷ.
Đây là phán
quyết lịch sử của ECCC.
ECCC đã ra
phán quyết đối với hai bị cáo gồm Nuon Chea (92 tuổi), người được coi là “cánh
tay phải” lãnh đạo Khmer Đỏ Pol Pot và Khieu Samphan (87 tuổi), có biệt danh
“anh tư” và giữ vai trò là Chủ tịch nước Campuchia thời Khmer Đỏ. Năm 2014, Noun
Chea và Khieu Samphan đã bị ECCC tuyên mức án tù chung thân vì tội ác chống lại
loài người, tội chỉ đạo giết người, đàn áp chính trị và hành động tàn bạo.
Phát biểu tại
họp báo, phát ngôn viên Tòa sơ thẩm của ECCC, ông Neth Pheaktra cho biết phiên
tòa có sự tham gia chứng kiến của các quan chức Liên hợp quốc (LHQ), đại diện
chính phủ và đại diện các đại sứ quán, cùng khoảng 500 người dân Campuchia.
Ông Neth
Pheaktra khẳng định: “Phán quyết trên là một sự kiện lịch sử đối với ECCC,
Campuchia, thế giới và cho cả công lý quốc tế”. Nếu không có khiếu nại
nào, bản án sẽ lập tức có hiệu lực. Trong trường hợp ngược lại, đơn khiếu kiện
sẽ được nộp lên Toà án Tối cao”.
![]() |
Phát ngôn viên ECCC Neth Pheaktra với tấm hình hai cựu thủ lĩnh Khmer Đỏ Khieu Samphan và Noun Chea tại cuộc họp báo. Ảnh: japantimes |
Theo quan chức
trên, để có thể đưa ra kết quả và kết thúc vụ án, tòa đã mất 283 ngày điều tra,
xét hỏi, từ ngày 17/10/2014 – 11/1/2017. Trong quá trình điều tra, cơ quan điều
tra đã lấy lời khai của 185 người, trong đó 114 nhân chứng, 63 người thuộc diện
dân sự, 8 chuyên gia. Ông cho biết vụ án 002/02 đã phải trả qua thời gian dài để
điều tra xét xử vì tính chất phức tạp, có nhiều cá nhân có liên quan, và nhiều
nạn nhân, nhiều tài liệu và phiên tòa phải tiến hành việc chuyển ngữ bằng ba thứ
tiếng.
Giám đốc
Trung tâm Tài liệu của Campuchia (DC-Cam), ông Youk Chhang bày tỏ hy vọng
phán quyết sẽ kết thúc “câu chuyện buồn ở đất nước chúng tôi, dù vết thương rất
sâu, nhưng nó đã kết thúc”.
![]() |
Quang cảnh phiên tòa. Ảnh: PV TTXVN tại Campuchia |
Tuyên bố của
ECCC cho biết hai cựu lãnh đạo Khmer Đỏ Nuon Chea và Khieu Samphan phậm Tội ác
chống nhân loại, Tội ác chiến tranh và Tội ác diệt chủng liên quan đến các địa
điểm làm việc và các nguyên nhân gồm hợp tác xã, công trường đê bao làm việc
như Tumnup Trapeng Thmor, Một tháng Giêng, công trường xây dựng sân bay Kompong
Chhnang, các trung tâm an ninh 21 (nhà tù Tuol Sleng), Krang Ta Chan và O
Kanseng, Sở An ninh Phnom Kral. Hành động diệt chủng đối với người Chăm và người
Việt, đối với các phật tử và các quan chức của Cộng hòa Khmer; cũng như việc cưỡng
ép kết hôn trên toàn quốc.
Phát biểu họp
báo, Phó Thủ tướng Thường trực Campuchia, Bin Chhin cho biết quá khứ đen tối về
Khmer Đỏ sẽ được đưa vào sách giáo khoa để các thế hệ mai sau được biết. Trong
khi đó, Giám đốc Trung tâm Tài liệu của Campuchia, ông Youk Chhang, cho rằng:
“Phán quyết vào ngày 16/11 sẽ kết thúc câu chuyện buồn ở đất nước chúng tôi, dù
vết thương rất sâu, nhưng nó đã kết thúc”.
ECCC là tòa
án đặc biệt tại Campuchia do LHQ và Chính phủ Campuchia lập ra từ năm 2006, nhằm
xét xử tội ác của các lãnh đạo Khmer Đỏ gây ra dưới thời diệt chủng. Theo
một báo cáo của ECCC, tổng chi phí cho tòa kể từ khi bắt đầu hoạt động vào năm
2006 – 2017 là 318,9 triệu USD, trong đó Nhật Bản đóng góp nhiều nhất với 29%,
tiếp đó là các nước như Mỹ và Australia. Tuy nhiên, trong những năm gần
đây, ECCC đã nhiều lần phải tạm ngưng hoạt động do thiếu hụt nguồn ngân quỹ hoạt
động, đặc biệt là chi phí trả lương cho đội ngũ nhân viên pháp lý Campuchia.
0 nhận xét: