Tiến sĩ Luận
Thùy Dương, người từng là Đại sứ Việt Nam tại Myanmar cho rằng, Việt Nam đứng về
lẽ phải, đứng về chính nghĩa, lấy đó làm hệ quy chiếu trong việc bày tỏ quan điểm
trong quan hệ quốc tế.
Không chọn
bên mà chọn chính nghĩa, đó là thông điệp được Thủ tướng Phạm Minh Chính
nhấn mạnh khi thuyết trình tại Trung tâm nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế Hoa Kỳ
vừa qua.
Thủ tướng nêu
rõ: Trong một thế giới đầy biến động, cạnh tranh chiến lược và nhiều sự lựa chọn,
Việt Nam không chọn bên mà chọn chính nghĩa, sự công bằng, công lý và lẽ phải
trên cơ sở các nguyên tắc của luật pháp quốc tế, Hiến chương Liên Hợp Quốc;
bình đẳng, tất cả cùng có lợi, tất cả cùng chiến thắng.
Hiện nay, Việt
Nam đã có quan hệ ngoại giao với hầu hết các quốc gia ở khắp các châu lục trên
toàn thế giới. Việt Nam đã gắn kết và đan xen lợi ích với nhiều quốc gia trên
các lĩnh vực kinh tế, chính trị, quốc phòng và an ninh.
Tuy nhiên,
trong bối cảnh quốc tế diễn biến phức tạp như hiện nay, nhiều quốc gia có lợi
ích trái ngược, thậm chí đối đầu với nhau, trong đó cũng có những quốc gia có lợi
ích đối nghịch với Việt Nam. Trong tình huống như thế, Việt Nam sẽ phải ứng xử
và giải quyết như thế nào khi xác định là thành viên có trách nhiệm trong cộng
đồng quốc tế? Việt Nam có cần chọn bên hay không chọn bên trong mối quan hệ giữa
các nước lớn? Đó là những câu hỏi lớn cần được giải đáp.
Khi cuộc xung
đột giữa Nga và Ukraine xảy ra, từ góc độ Người phát ngôn Bộ Ngoại giao cho đến
Trưởng Phái đoàn đại diện Thường trực Việt Nam tại Liên Hợp Quốc, chúng ta đã
bày tỏ chính thức quan điểm của mình về cuộc xung đột này. Theo đó, Việt Nam
kêu gọi các bên liên quan giảm leo thang căng thẳng, nối lại đối thoại và đàm
phán thông qua tất cả các kênh, nhằm đạt được giải pháp lâu dài có tính đến lợi
ích và quan ngại của tất cả các bên, trên cơ sở luật pháp quốc tế. Đặc biệt là
nguyên tắc tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của các quốc gia.
Các giải pháp
như vậy sẽ chấm dứt những khổ đau và đóng góp lớn cho hòa bình, an ninh và phát
triển ở châu Âu và thế giới nói chung. Việt Nam mong muốn có thêm các nỗ lực để
tăng cường viện trợ nhân đạo cho dân thường, đồng thời hoan nghênh hoạt động của
Liên Hợp Quốc và các đối tác khác để giúp đỡ người dân trên thực địa, bao gồm cả
người tị nạn. Như vậy, quan điểm của Việt Nam là rất rõ ràng, thẳng thắn, mong
muốn hai bên hướng về hòa bình và cuộc sống an toàn của người dân để nối lại
đàm phán, chấm dứt leo thang căng thẳng.
Phân tích về
vấn đề này, Thiếu tướng Nguyễn Hồng Quân, nguyên Phó Viện trưởng Viện Chiến lược
Quốc phòng cho rằng, trên thế giới, chưa có nước nào có thể hy sinh lợi ích của
dân tộc mình chỉ vì lợi ích của một dân tộc khác. Chính vì vậy trong mọi điều
kiện, hoàn cảnh, dù là thời bình hay thời chiến, chúng ta không thể ảo tưởng
trông chờ sự trợ giúp của nước ngoài. Việt Nam chúng ta không chọn bên, không
đi theo một cường quốc nào, không dựa hẳn vào một cường quốc nào để bảo vệ chủ
quyền và lợi ích quốc gia dân tộc mình.
Như vậy, quan
điểm cho rằng, chúng ta cần phải chọn bên để gia tăng sức mạnh bảo vệ đất nước
là mơ hồ và ảo tưởng. Bởi lẽ, theo Trung tướng Nguyễn Đức Hải, Nguyên Viện trưởng
Viện Chiến lược Quốc phòng, nếu tham gia liên minh quân sự, chúng ta sẽ tự chuốc
thêm kẻ thù, sẽ trở thành một bên trong cuộc đối đầu giữa các nước lớn. Việt
Nam không đứng về bên nào mà Việt Nam chọn lẽ phải, bảo vệ lẽ phải, bảo vệ Hiến
chương Liên Hợp Quốc và những nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế. Trong
quan hệ với bạn bè thế giới, Việt Nam luôn tỏ rõ thiện chí là bạn, là đối tác
tin cậy với sự chân thành, cởi mở. Vì thế, Việt Nam sẽ không bị cô lập trong cộng
đồng quốc tế.
“Là bạn tốt,
chúng ta có thể huy động được sức mạnh của cộng đồng quốc tế ở phạm vi rất rộng,
toàn diện. Và chúng ta cũng góp phần bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, loại trừ được
nguy cơ xung đột chiến tranh. Nếu chúng ta chọn bên sẽ mất độc lập, tự chủ.
Ngay trong các khối liên minh, hiện tại chúng ta cũng thấy đang còn những
vấn đề xung đột về lợi ích, kiềm chế và phụ thuộc lẫn nhau”, Trung tướng Nguyễn
Đức Hải dẫn chứng.
Trong quan hệ
quốc tế, Việt Nam luôn tỏ rõ thiện chí là bạn, là đối tác tin cậy, có
trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế. Tuy nhiên, trong bối cảnh tình hình quốc tế
diễn biến phức tạp như hiện nay, rất nhiều quốc gia có lợi ích trái ngược,
đối đầu. Trong những tình huống như vậy, chúng ta cũng phải thể hiện quan điểm,
chính kiến của mình. Tiến sĩ Luận Thùy Dương- nguyên Đại sứ Việt Nam tại
Myanmar cho rằng, Việt Nam đứng về lẽ phải, đứng về chính nghĩa, lấy đó làm hệ
quy chiếu trong việc bày tỏ quan điểm trong quan hệ quốc tế.
Theo Đại sứ,
Tiến sĩ Luận Thùy Dương, lẽ phải chúng ta chọn ở đây là vì hòa bình và phát triển
thịnh vượng của thế giới. Chính nghĩa mà chúng ta kiên định phải hiểu là thực
hiện nhất quán đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hữu nghị hợp tác
và phát triển của đất nước ta. Khi chúng ta chọn lẽ phải và đứng về chính nghĩa
như thế chúng ta không việc gì phải chọn bên này, bên kia, không việc gì phải
chọn đi theo nước này hay nước kia. .
Thực tế cho
thấy, sau chiến tranh thế giới thứ hai đã ra đời không ít liên minh quân sự,
nhưng trên thực tế đó là các liên minh đối đầu nhau về lợi ích, đưa đẩy thế giới
vào những cuộc chiến tranh, xung đột, tranh giành quyền lực dẫn đến những bất ổn
về chính trị. Nhiều quốc gia, nhất là các nước nhỏ trong khối liên minh quân sự
bị chi phối, tác động của các nước lớn, trong nhiều trường hợp đã phải từ bỏ một
phần chủ quyền của mình, không còn giữ được đầy đủ độc lập, tự chủ, trở thành
“con tốt” trên bàn cờ chiến lược của các nước lớn, thậm chí khi chủ quyền bị
xâm phạm thì các thành viên trong khối cũng gần như không có sự can thiệp, hỗ
trợ gì về quân sự.
Như vậy, bảo
vệ Tổ quốc phải dựa vào thực lực của chính mình, mọi sự trông chờ, giúp đỡ, dựa
vào nước ngoài để bảo vệ đất nước là điều không thể có, và không thể thành hiện
thực trong thực tế. Đây cũng là quan điểm của Tiến sĩ Sử học Phạm Minh Thế.
Tiến sĩ Phạm
Minh Thế nêu rõ, hiện nay có nhiều tranh luận trên các diễn đàn mạng xã hội, rằng
chúng ta phải nghiêng về phía bên nọ, nghiêng về phía bên kia nhưng quan trọng
nhất vẫn là phải nghiêng về sức mạnh đại đoàn kết quốc gia, dân tộc và dựa vào
thực lực của chính mình, dựa vào sự chủ động sáng tạo và linh hoạt của ta trong
việc ứng phó với những biến đổi của thời cuộc. “Cần phải có trái tim nóng nhưng
phải có cái đầu lạnh để giải quyết những sự phức tạp của các mối quan hệ quốc tế”,
Tiến sĩ Phạm Minh Thế nhấn mạnh.
Hiện nay quan
hệ ngoại giao nhà nước Việt Nam “phủ sóng” tới 189 trong tổng số 200 quốc gia
trên toàn thế giới. Quan hệ đối ngoại quốc phòng của ta ngày càng rộng mở,
chúng ta có quan hệ quốc phòng với trên 80 quốc gia thuộc cả 5 châu lục, đặc biệt
chúng ta có quan hệ quốc phòng với tất cả 5 thành viên thường trực Hội đồng Bảo
an Liên Hợp Quốc là những quốc gia có vai trò, có ảnh hưởng chủ chốt trong duy
trì hòa bình và an ninh thế giới. Đây là điều chưa từng có từ trước tới nay.
Theo
bà Nguyễn Phương Nga, Chủ tịch Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt
Nam, đó là cơ hội thuận lợi để chúng ta ngăn ngừa, đẩy lùi nguy cơ xung đột,
chiến tranh, duy trì hòa bình, ổn định, nâng cao vị thế của đất nước trên trường
quốc tế.
“Ngày nay, Việt
Nam đang có nhiều nỗ lực đóng góp vào hòa bình ở khu vực và trên thế giới.
Chúng ta nỗ lực thúc đẩy tuân thủ luật pháp quốc tế và giải quyết mọi tranh chấp
bằng biện pháp hòa bình. Chúng ta đã 3 lần đảm nhiệm thành công cương vị Chủ tịch
ASEAN, 2 lần làm thành viên không thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc,
đang tích cực tham gia các hoạt động gìn giữ hoà bình của Liên Hợp Quốc”, bà
Nguyễn Phương Nga dẫn chứng thêm.
Lịch sử hàng
nghìn năm dựng nước và giữ nước, Việt Nam đã phải tiến hành nhiều cuộc kháng
chiến, đấu tranh chống giặc ngoại xâm để bảo vệ độc lập, tự do của Tổ quốc. Là
một đất nước đã phải chịu quá nhiều những khổ đau, mất mát do chiến tranh, dân
tộc Việt Nam luôn yêu chuộng hòa bình, phản đối chiến tranh, bạo lực. Và như một
lẽ tự nhiên, Việt Nam được quốc tế coi là biểu tượng của đất nước vì hoà bình,
một đối tác vì hòa bình bền vững. Việt Nam không chỉ gửi đi thông điệp đó mà
còn có rất nhiều hành động, nhiều đóng góp cụ thể, thiết thực cho việc ngăn chặn
xung đột, ngăn chặn chiến tranh, vì hoà bình bền vững trên thế giới. /. Trường
Giang/Phát thanh Quân đội
0 nhận xét: