Các nhà báo
không nên đánh đồng vai trò, chức năng giám sát và phản biện xã hội với việc chỉ
trích cực đoan, nhìn xã hội với một màu đen, với những góc nhìn tiêu cực. Báo
chí cách mạng Việt Nam phải thể hiện tính khách quan, chân thật, công bằng,
nhân văn, phải mang tính xây dựng, hướng tới một xã hội tốt đẹp hơn.
Đó là khẳng định
chung của nhiều nhà quản lý, nhà khoa học, nhà báo uy tín lâu năm trong hội thảo
khoa học quốc gia “Phát huy vai trò giám sát và phản biện xã hội của báo chí
trong bối cảnh hiện nay” tại Hà Nội, ngày 16/6.
Phát huy
đúng vai trò giám sát phản biện xã hội
Hội thảo do Học
viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Học viện Báo chí và Tuyên truyền phối hợp
tổ chức. Nhà báo Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân
dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam;
PGS.TS Lê Văn Lợi, Phó Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh; PGS.TS
Phạm Minh Sơn, Giám đốc, Chủ tịch Hội đồng Khoa học Học viện Báo chí và Tuyên
truyền; PGS.TS Nguyễn Thị Trường Giang, Phó Giám đốc Học viện Báo chí và Tuyên
truyền chủ trì hội thảo.
Phát biểu
khai mạc hội thảo, nhà báo Lê Quốc Minh khẳng định: Ở Việt Nam, báo chí là
phương tiện thông tin thiết yếu, là tiếng nói của Đảng, Nhà nước và là diễn đàn
của quần chúng nhân dân. Nền báo chí cách mạng Việt Nam là nền báo chí trách
nhiệm, phụng sự và đậm chất nhân văn. Báo chí cách mạng không chỉ thực hiện chức
năng thông tin – giao tiếp, chức năng tư tưởng, chức năng văn hoá – giáo dục,
chức năng kinh tế – dịch vụ mà còn có vai trò, chức năng quan trọng là tham gia
giám sát, phản biện xã hội.
Trong thời
gian qua, nhiều cơ quan báo chí, nhà báo cách mạng tiên phong thực hiện vai
trò, chức năng giám sát, phản biện xã hội, tạo nên thương hiệu báo chí trong
lòng công chúng. Nhiều nhà báo với trách nhiệm công dân cao cả đã dũng cảm dấn
thân, hy sinh lợi ích cá nhân để điều tra tận cùng, phanh phui các vụ việc tham
nhũng – tiêu cực, cùng với các cơ quan chức năng đưa ra ánh sáng nhiều tội phạm
nguy hiểm gây thất thoát, tổn hại cho đất nước.
Nhà báo Lê Quốc
Minh cũng cho rằng, báo chí muốn thể hiện và phát huy vai trò, trách nhiệm
trong thực hiện chức năng giám sát và phản biện xã hội, trước hết phải đổi mới
nội dung, phương thức làm báo theo hướng hiện đại, chuyên nghiệp. Các nhà báo cần
đổi mới tư duy làm báo, kết hợp tính chính thống và truyền thống với phong cách
tác nghiệp hiện đại, áp dụng chiến lược nội dung đa phương tiện và đa nền tảng,
nắm bắt các công nghệ làm báo mới mẻ, tăng cường tính sáng tạo trong các sản phẩm
báo chí. Các nhà báo không nên đánh đồng vai trò, chức năng giám sát và phản biện
xã hội với việc chỉ trích cực đoan, nhìn xã hội với một màu đen, với những góc
nhìn tiêu cực.
Báo chí cách
mạng Việt Nam phải thể hiện tính khách quan, chân thật, công bằng và nhân văn,
có nhiệm vụ tuyên truyền đường lối, chủ trương của Đảng và chính sách pháp luật
của Nhà nước, phản ánh kịp thời tâm tư, nguyện vọng của quần chúng nhân dân.
Báo chí có vai trò định hướng tư tưởng, chính trị, dư luận xã hội theo hướng
tích cực; cung cấp kiến thức, tri thức hữu ích, hướng thiện cho công chúng.
Báo chí cách
mạng Việt Nam phải mang tính xây dựng, hướng tới một xã hội tốt đẹp hơn. Bên cạnh
nhiệm vụ thực hiện các chức năng xã hội của mình, mỗi cơ quan báo chí, mỗi nhà
báo cách mạng chân chính phải có trách nhiệm bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng,
đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch để bảo vệ chế độ, bảo vệ đất
nước và nhân dân…
Nhiều bài
học, giải pháp thiết thực từ các nhà báo uy tín
Tại hội thảo,
các đại biểu đã cùng làm sáng rõ hơn nhiều vấn đề lý luận và thực tiễn về vai
trò giám sát và phản biện xã hội của báo chí. Nhà báo, TS Đặng Thị Huyền, Trưởng
Ban Kinh tế – Pháp luật, Báo CAND chia sẻ kinh nghiệm tác nghiệp về đề tài
phòng, chống tội phạm, đảm bảo an ninh, trật tự, an toàn xã hội trên Báo CAND.
Theo Thượng
tá Đặng Thị Huyền, trên thế giới cũng như tại Việt Nam, mảng thông tin về các vấn
đề liên quan đến tội phạm được công chúng rất quan tâm. Thông tin về tội phạm
là một dạng thông tin đặc biệt kích thích với công chúng. Trong bối cảnh báo
chí đương đại với các phương thức truyền thông kỹ thuật số hiện đại thì báo chí
viết về tội phạm vẫn tồn tại và phát triển mạnh mẽ, hình thành nên một dòng báo
chí đặc biệt trên thế giới – báo chí chuyên về tội phạm. Tuy nhiên, tội phạm chứa
đựng trong đó hành vi, hành động nguy hiểm cho xã hội, trong đó có thể là tội
ác đến man rợ. Thông tin về tội phạm vì thế rất dễ sa đà vào mô tả tội ác, giật
gân câu khách.
Đội ngũ những
người duyệt và tổ chức thông tin của toà soạn Báo CAND nhận thức được rằng, đằng
sau những thông tin “đầu rơi máu chảy”, “tình, tiền, tù, tội”, báo chí phải đưa
ra được những bài học có tính chất cảnh báo, phòng ngừa. Đó là trách nhiệm xã hội
của báo chí, đồng thời phù hợp với quan điểm chỉ đạo của Đảng, Nhà nước về nhiệm
vụ của báo chí trong đấu tranh phòng, chống tội phạm.
Trong những
năm qua, khi tổ chức thông tin về các vấn đề liên quan đến tội phạm và phòng,
chống tội phạm, Báo CAND đã không chỉ phục vụ nhu cầu thông tin nhanh của công
chúng về các vụ án mà còn góp phần truyền thông đến họ các bài học cảnh giác,
phòng ngừa tội phạm nhằm nâng cao năng lực nhận thức của công chúng, cổ vũ, động
viên họ tham gia vào công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, bảo đảm trật tự
an toàn xã hội.
Nhiều nhà báo
có uy tín cũng đã chia sẻ ý kiến tâm huyết và giải pháp thiết thực nhằm phát
huy vai trò giám sát, phản biện xã hội của báo chí hiện nay. Trong đó, nhà báo
Nguyễn Văn Hải, Thư ký toà soạn Báo Tuổi trẻ chia sẻ nhiều bài học kinh nghiệm
đối với các nhà báo trẻ khi viết điều tra, giám sát phản biện xã hội về các vụ
việc tham nhũng, tiêu cực lớn. Nhà báo Nguyễn Công Khanh, Thư ký toà soạn Báo Đại
Đoàn Kết chia sẻ thực tiễn và kinh nghiệm giám sát, phản biện xã hội của báo Đại
Đoàn Kết qua vụ việc lợi dụng tự do tôn giáo, tín ngưỡng để hành nghề mê tín dị
đoan của “Câu lạc bộ tình người”…
Theo PGS.TS
Phạm Minh Sơn, hơn 70 tham luận cùng nhiều ý kiến của các nhà quản lý, nhà khoa
học, nhà báo uy tín tại hội thảo đã góp phần tạo nên bức tranh toàn diện về vấn
đề phát huy vai trò giám sát và phản biện xã hội của báo chí. Hội thảo là cơ sở
cung cấp một số luận cứ khoa học để kiến nghị với Đảng, Nhà nước ban hành chủ
trương, chính sách đúng đắn, kịp thời, phù hợp với điều kiện thực tiễn nhằm tiếp
tục phát huy vai trò giám sát và phản biện xã hội của báo chí hiện nay và thời
gian tới.
0 nhận xét: